PMDD is een ernstige stemmingsstoornis die gelinkt is aan de menstruatiecyclus. Het kan zorgen voor depressie, angst, irritatie, woede, gevoelens van hopeloosheid, vermoeidheid etc. Deze symptomen komen steeds op in de periode voor de menstruatie. Een paar dagen na de start van de menstruatie verdwijnen de klachten als sneeuw voor de zon. PMDD wordt soms ook een ernstige vorm van PMS (premenstrueel syndroom) genoemd.
Uit onderzoek blijkt dat 3 tot 8% van de vrouwen te maken krijgt met PMDD. In Vlaanderen en Nederland samen gaat het ongeveer om 260.000 vrouwen. Daarnaast blijkt dat een aanzienlijk percentage vrouwen met PMDD ooit in haar leven een zelfmoordpoging doet. Cijfers variëren van 15 tot 30%. Heel veel vrouwen met PMDD kampen dus met zelfmoordgedachten. Dit zijn cijfers om even bij stil te staan…
Dit is een lijstje van typische PMDD-symptomen:
De symptomen van PMDD duiken meestal op in de 1 à 2 weken vóór je menstruatie. Zodra je menstruatie begint, nemen ze geleidelijk af en verdwijnen ze weer. Het is daarom heel waardevol om dagelijks te noteren hoe je je voelt. Door dat bij te houden, kan je na een tijdje patronen herkennen in je cyclus en je klachten beter begrijpen. Hiervoor ontwikkelden wij (Bram & Indra) de PMS Coach app: een cyclustracker speciaal voor PMS en PMDD.
De oorzaak van PMDD is nog niet gekend, maar wetenschappelijk onderzoek wijst wel in een aantal richtingen.
Eerst en vooral is PMDD géén hormonale disbalans. Wetenschappers vermoeden dat de hersenen van vrouwen met PMDD overgevoelig zijn voor hormoonschommelingen van oestrogeen en progesteron. Vrouwen met PMDD maken met andere woorden niet te veel of te weinig hormonen aan, maar reageren extreem op normale en natuurlijke hormoonschommelingen doorheen de cyclus.
Daarnaast lijkt PMDD deels genetisch bepaald te zijn en mogelijk gelinkt aan (vroegere) traumatische ervaringen.
Er bestaan verschillende behandelingsmogelijkheden voor PMDD. Helaas gaat het vaak om symptoombestrijding. De oorzaak kan pas worden aangepakt wanneer we weten wat die precies is, en net daar knelt het schoentje.
Geen enkele optie om PMDD te behandelen werkt voor iedereen. Daarom is het belangrijk om samen met je huisdokter, gynaecoloog of psychiater enkele dingen te proberen en te evalueren. Vaak kan je meerdere behandelopties ook combineren.
Deze behandelingsmogelijkheden worden vaak gebruikt voor PMDD:
Lees ook: Behandeling van PMDD
De ziekte, of eerder de erkenning van de ziekte, staat nog in haar kinderschoenen. Dit komt niet alleen door het taboe op mentale problemen en menstruatie, maar ook door de consequente onderbelichting van vrouwen in wetenschappelijk onderzoek.
Gelukkig krijgt de ziekte internationaal meer en meer aandacht. Zo is PMDD sinds 2013 opgenomen in de DSM-5, hét psychiatrische handboek voor diagnoses. In mei 2019 werd PMDD door de WHO toegevoegd aan de International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems. Dit is een lijst van ziekten die internationaal erkend zijn. Deze erkenning is een grote stap naar meer wetenschappelijk onderzoek.
Lees ook: Ik denk dat ik PMDD heb, wat nu?
Eisenlohr-Moul, Tory, et al. “Prevalence of Lifetime Self-Injurious Thoughts and Behaviors in a Global Sample of 599 Patients Reporting Prospectively Confirmed Diagnosis with Premenstrual Dysphoric Disorder.” BMC Psychiatry, vol. 22, no. 1, 2022, p. 199.
Eisenlohr-Moul, T. A., Girdler, S. S., Schmalenberger, K. M., Dawson, D. N., Surana, P., Johnson, J. L., & Rubinow, D. R. (2017). Toward the Reliable Diagnosis of DSM-5 Premenstrual Dysphoric Disorder: The Carolina Premenstrual Assessment Scoring System (C-PASS). American Journal of Psychiatry, 174(1), 51–59. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.2016.15121510
Freeman, Ellen W. “Premenstrual Syndrome and Premenstrual Dysphoric Disorder: Definitions and Diagnosis.” Psychoneuroendocrinology, vol. 28, no. 3, 2003, pp. 25–37.
Hantsoo, L. & Epperson, C. N. Allopregnanolone in premenstrual dysphoric disorder (PMDD): Evidence for dysregulated sensitivity to GABA-A receptor modulating neuroactive steroids across the menstrual cycle. Neurobiol. Stress 12, 100213 (2020).
ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics. (n.d.). https://icd.who.int/browse/2025-01/mms/en#1526774088
Maharaj S, Trevino K. A Comprehensive Review of Treatment Options for Premenstrual Syndrome and Premenstrual Dysphoric Disorder. J Psychiatr Pract. 2015 Sep;21(5):334-50. doi: 10.1097/PRA.0000000000000099. PMID: 26352222.
What is PMDD? (z.d.). International Association For Premenstrual Disorders. Geraadpleegd op 6 oktober 2025, van https://www.iapmd.org/pmdd
Wittchen, H.-U, et al. “Prevalence, Incidence and Stability of Premenstrual Dysphoric Disorder in the Community.” Psychological Medicine, vol. 32, no. 1, 2002, pp. 119–132.