Wat is de luteale fase?

Door
Indra Meulemans
September 28, 2025
2 min.
Illustratie van de vrouwelijke voortplantingsorganen met een eicel die vanuit de eierstok door de eileider naar de baarmoeder reist tijdens de luteale fase

De luteale fase is de tweede helft van je menstruatiecyclus: ze start na de ovulatie en eindigt wanneer je menstruatie begint. Voor veel vrouwen is dit de meest intense periode van de cyclus. Hieronder ontdek je wat er in deze fase allemaal gebeurt.

Samengevat

  • Duur: gemiddeld 12–14 dagen
  • Start: na de eisprong
  • Hormonen: progesteron stijgt sterk, oestrogeen kent een tweede piek en daalt daarna
  • Effecten: mogelijk PMS- of PMDD-klachten, verandering in energie en stemming

Herfstgevoel

De luteale fase wordt vaak gezien als de herfst van je cyclus. Na de “zomerse” piek van de ovulatie merk je dat je energie meer naar binnen keert. Je lichaam maakt zich klaar voor je volgende menstruatie.In deze periode kan je meer behoefte voelen aan rust, introspectie en warmte.

Om het geheel beter te plaatsen:

  • De menstruatie voelt vaak als de winter: een tijd van naar binnen keren en herstellen.
  • De folliculaire fase lijkt op de lente: je energie groeit en je krijgt zin in nieuwe dingen.
  • De ovulatie is de zomer: je zit in je kracht, met veel energie en zelfvertrouwen.
  • En daarna volgt de luteale fase, de herfst: een periode van vertragen, loslaten en voorbereiden op een nieuwe winter.

Hormonen & lichaam

Na de eisprong maakt het gele lichaam (corpus luteum) progesteron aan. Dit hormoon:

  • zorgt ervoor dat je baarmoederwand dik en stevig blijft voor een eventuele innesteling
  • kan je lichaamstemperatuur licht verhogen
  • werkt vaak rustgevend, maar kan bij schommelingen ook zorgen voor prikkelbaarheid

Als er geen bevruchting is, sterft het corpus luteum af. Het progesteron daalt en zo wordt de menstruatie in gang gezet.

Stemming

Veel vrouwen voelen in deze fase de effecten van PMS (premenstrueel syndroom):

  • stemmingswisselingen
  • vermoeidheid
  • gevoelige borsten
  • prikkelbaarheid of sneller huilen
  • meer eetlust, vooral naar zoet of hartig

Bij sommige vrouwen nemen de klachten extreme vormen aan. Dan spreken we van PMDD (premenstrual dysphoric disorder). Dat gaat gepaard met depressieve gevoelens, angst of hevige woede en kan je dagelijks functioneren ernstig verstoren.

Door je emoties en klachten bij te houden in een app zoals PMS Coach, kan je sneller patronen herkennen.

Fysieke veranderingen

Typische lichamelijke signalen in de luteale fase zijn:

  • opgeblazen gevoel of vocht vasthouden
  • gespannen borsten
  • hoofdpijn
  • minder herstel na sport

Niet iedereen ervaart dit even sterk, maar veel vrouwen herkennen het patroon van elke maand opnieuw.

Variabele luteale fase

Niet elke cyclus duurt precies 28 dagen, en dat is helemaal normaal. De lengte van je cyclus wordt mede bepaald door hoe lang je luteale fase duurt. Bij sommigen is die korter (rond de 10 dagen), bij anderen wat langer (tot 16 dagen). Daardoor kan je cyclus dus wat korter of langer zijn dan het zogenaamd “gemiddelde”.

Lees ook: Waarom jouw cyclus geen 28 dagen duurt

Een kortere luteale fase kan ervoor zorgen dat klachten sneller opduiken, terwijl een langere fase je gevoel van “wachten tot de menstruatie begint” kan verlengen. Hoe je dit ervaart, verschilt sterk van persoon tot persoon.

Zwangerschap

Als er bevruchting plaatsvindt, blijft het corpus luteum actief en maakt het progesteron aan tot de placenta dit overneemt. Daardoor blijft de menstruatie uit en merk je de eerste signalen van een zwangerschap.

Trainen in de luteale fase

Je lichaam reageert anders op beweging dan in de eerste helft van je cyclus. In de luteale fase:

  • Meer focus op kracht en stabiliteit: je spieren herstellen trager dus zware krachttraining of HIIT kan zwaarder vallen
  • Licht cardio & yoga: helpt bij ontspanning en vermindert stress
  • Luister naar je energie: sommige dagen kan je nog veel, andere dagen is rust de betere optie

Tip: hou je klachten en energie bij in onze PMS Coach app. Zo ontdek je patronen en kan je je agenda, trainingen of rustmomenten beter afstemmen op je cyclus.